Kudüs’te Sosyal Hayat

Kudüs’te (kamuoyunun bildiği şekliyle Doğu Kudüs’te) 300 binden fazla Filistinli yaşıyor. Yoksulluk düzeyi % 80’den fazla. İşgalci İsrail’in ihmal ettiği Kudüs’e Filistin yönetiminin hizmet vermesine de olanak sağlanmıyor.

Filistinli Araplar, günümüzde 866 bin olarak ifade edilen Kudüs’ün toplam nüfusunun yüzde 37’sini oluşturuyor. AP ajansına göre 2040 itibarıyla oranın yüzde 44 olması bekleniyor. İsrail’in Doğu Kudüs’ü fiilen ilhak etmesine rağmen burada yaşayan Filistinliler İsrail vatandaşı sayılmıyor. Doğu Kudüs’te yaşayan 300 binin biraz üzerinde Filistinli, İsrail makamlarının verdiği “Kudüs Kimlik Kartı” ile şehirde sürekli ikâmet etme iznine sahip bulunuyor. Söz konusu Filistinliler aynı zamanda Ürdün pasaportuna da sahipler ancak bu pasaportlarda da vatandaşlık numarası bulunmuyor. Bu nedenle tam olarak Ürdün vatandaşı da sayılmayan Kudüslü Filistinlilerin Ürdün’de çalışma ve devlet hizmetlerinden yararlanma hakkı da yok. Bir nevi arafta kalan Doğu Kudüs’teki yüzbinlerce Filistinli, ne İsrail ne Ürdün ne de Filistin vatandaşlığına sahip oldukları için “devletsiz” yaşıyor.

Kudüs’teki Filistinlilerin burada yaşamaya devam edebilmeleri için İsrail’in belirlediği bir dizi talebi yerine getirmeleri gerekiyor. Doğu Kudüs’te ev yapmalarına izin verilmeyen Filistinliler, bu şekilde şehrin dışına çıkmaya zorlanırken, Kudüs dışında ikamet ettikleri tespit edilenlerin de bir daha şehre dönmeleri yasaklanıyor.

Aile üyelerinden birinin İsrail’in ‘terör’ olarak nitelediği saldırılara karışması da tüm ailenin Kudüs’ten sürülme sebebi sayılıyor. İsrailli insan hakları kuruluşu B’Tselem’in yayımladığı verilere göre, İsrail 1967’den bu yana 14 bin Filistinlinin ikamet iznini iptal ederek Doğu Kudüs dışına sürdü. Buna karşılık İsrail, dünyanın neresinde olursa olsun tüm Yahudileri İsrail’e gelerek Doğu Kudüs dahil istedikleri yere yerleşmeleri ve vatandaşlık almaları için teşvik ediyor. İsrail bu yerleşimlere sürekli ek konut ekleyerek şehirdeki Yahudi nüfusunu arttırmaya çalışıyor.


İsrailli muhalifler Kudüs’teki Arap ve Yahudi mahalleri arasındaki keskin farklılıklara dikkat çekiyor. Kudüs’ün Arap mahallelerinin fiziksel ve sosyal altyapılarının haritalanmasından sorumlu Yitzhak Reiter, “İsrail sahada, Arap mahallelerini geliştirmek için hiç yatırım yapmıyor” diye konuşuyor.

Kudüs’ün doğusundaki nüfus yapısını Yahudiler lehine değiştirmeye çalışan İşgalci İsrail, uluslararası hukuka aykırı olarak burada 10 Yahudi yerleşim birimi inşa etti. Yahudi olmayanların ikâmet etmelerinin yasak olduğu bu yerleşim birimlerinde 200 binin üzerinde kişi yaşıyor.
 

KUDÜS'TE SOSYAL HAYAT

Kudüs’te (kamuoyunun bildiği şekliyle Doğu Kudüs’te) 300 binden fazla Filistinli yaşıyor. Yoksulluk düzeyi % 80’den fazla. İşgalci İsrail’in ihmal ettiği Kudüs’e Filistin yönetiminin hizmet vermesine de olanak sağlanmıyor. [...]

Detay